15 lutego w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego odbyła się konferencja prasowa poświęcona zbliżającym się obchodom 80. rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim.
Konferencję otworzył Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotr Gliński, który w swoim wystąpieniu podkreślił, że „powstanie w getcie warszawskim […] na zawsze stało się symbolem oporu Żydów polskich wobec Holokaustu” oraz przypomniał, że było to pierwsze powstanie wielkomiejskie w okupowanej przez niemieckich nazistów Europie.
W konferencji wzięli udział przedstawiciele instytucji-organizatorów obchodów: Muzeum Getta Warszawskiego, Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN oraz Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów. Przedstawili oni wybrane wydarzenia z bogatego programu obchodów 80. rocznicy wybuchu Powstania w Getcie Warszawskim.
Dyrektor Muzeum Getta Warszawskiego Albert Stankowski przedstawił jedną z ważniejszych inicjatyw MGW realizowaną w ramach obchodów: uroczysty koncert polsko-izraelskiej orkiestry symfonicznej, który odbędzie się w 19 kwietnia 2023 r. w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. Orkiestrę poprowadzi Maestra Anna Sułkowska-Migoń – utytułowana dyrygentka, laureatka wielu nagród polskich i zagranicznych. Rangę oraz znaczenie wydarzenia podkreśla fakt objęcia go honorowym patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.
Koncert to nie tylko spotkanie młodych muzyków z Polski i Izraela służące budowaniu wzajemnego szacunku dla wspólnej wielowiekowej historii; jego nadrzędną ideą – podkreślił Albert Stankowski – jest przełamywanie barier i stereotypów, budowanie nowych relacji między młodym pokoleniem Polaków i Żydów, dlatego też – pamiętając o przeszłości – zagramy koncert dla przyszłości.
Kolejnym znaczącym wydarzeniem zaprezentowanym przez Alberta Stankowskiego była organizowana przez MGW wystawa „Pamięć 1943”, której otwarcie zaplanowano na 30 marca w warszawskiej galerii Kordegarda.
Na wystawie zaprezentowane zostaną eksponaty pozyskane w trakcie wykopalisk prowadzonych przez Muzeum Getta Warszawskiego w 2022 r. w okolicach tzw. Bunkra Anielewicza, a także przekazany Muzeum w depozyt przez IPN Raport Stroopa, ukazujący wydarzenia w getcie warszawskim z punktu widzenia nazistowskich okupantów. Siłą wystawy jest zderzenie dwóch narracji – funkcjonującego od lat w świadomości historycznej sporządzonego przez oprawców Raportu Stroopa i artefaktów będących świadectwem tragedii Żydów-więźniów warszawskiego getta. Pordzewiałe, potłuczone, częściowo popalone i zniszczone wilgocią obiekty po kilkudziesięciu latach spoczywania w ziemi okazują zarówno swoją kruchość, jak i moc, stając się świadectwem tych, którzy ukrywali się, walczyli i ginęli.
Jako kolejna głos zabrała dyrektorka ŻiH Monika Krawczyk, która opowiedziała o wystawie „Pomniki oporu. Sztuka wobec powstania w getcie warszawskim 1943-1956” oraz o Marszu Pamięci, który odbędzie się w przeddzień rocznicy tzw. Akcji likwidacyjnej w getcie warszawskim.
Dyrektor Muzeum POLIN Zygmunt Stępiński podkreślił z kolei, że tematem wiodącym tegorocznych obchodów jest „nieobojętność” – szczególnie ważna, kiedy za wschodnią granicą Polski trwa brutalna wojna.
Rocznica wybuchu Powstania w Getcie Warszawskim przypada 19 kwietnia 2023 roku. Obchody rocznicowe zostały zaplanowane na cały 2023 rok. Szczegółowe kalendarium wydarzeń dostępne jest w zakładce Wydarzenia.